[Giải đáp] Nhồi máu cơ tim có nguy hiểm không?

Theo các chuyên gia, trung bình có 40 giây trôi qua lại có một ca nhồi máu cơ tim xảy ra và tình trạng này có khả năng gây tử vong nhanh chóng chỉ sau vài giờ.

Thống kê của WHO cũng chỉ ra rằng các bệnh tim mạch cướp đi sinh mạng của 17,9 triệu người mỗi năm, chiếm đến 31% tổng số ca tử vong toàn cầu. Trong đó, nhồi máu cơ tim là một trong những nguyên nhân gây tử vong nhiều nhất.

Những thống kê đáng lo ngại trên khiến nhiều người đặt ra câu hỏi nhồi máu cơ tim có nguy hiểm không? Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết thắc mắc của bạn.

Nhồi máu cơ tim là bệnh gì?

Nhồi máu cơ tim (MI) là một tình trạng y tế nghiêm trọng xảy ra khi dòng máu đến cơ tim bị chặn lại, khiến các tế bào cơ tim bị thiếu oxy và chất dinh dưỡng, dẫn đến chết tế bào. Vùng cơ tim bị chết sẽ không thể co bóp được, khiến tim không thể bơm máu hiệu quả. Nếu không được cấp cứu kịp thời, người bệnh có thể tử vong nhanh chóng. Đối với những trường hợp may mắn sống sót, nguy cơ suy tim trong tương lai cũng rất cao.

Những dấu hiệu nhận biết nhồi máu cơ tim

Nhồi máu cơ tim có thể đến bất ngờ, nhưng cũng có những trường hợp được cảnh báo trước hàng giờ, hàng ngày, hàng tuần thông qua các biểu hiện như:

Cơn đau thắt ngực: Người bệnh có thể cảm thấy đau thắt, nặng nề, bó chặt hoặc chèn ép trong khu vực ngực, sau xương ức hoặc ở phía trái ngực. Cơn đau có thể kéo dài trên 15 phút, lan ra sau lưng, lên cổ, cằm, vai hoặc cánh tay. Trong cơn đau, họ có thể cảm thấy mệt mỏi, lo lắng, khó thở, vã mồ hôi, hốt hoảng, thậm chí là bất tỉnh. Kể cả khi dùng thuốc nitrate, cơn đau cũng không giảm.

Một số trường hợp đặc biệt như phụ nữ, người cao tuổi hoặc những người mắc bệnh đái tháo đường có thể không bị đau ngực. Thay vào đó, họ có thể trải qua các dấu hiệu tương đương như thay đổi tri giác, khó thở, ngất xỉu hoặc huyết áp giảm xuống dưới mức 90/60 mmHg.

Lưu ý rằng không mọi người đều trải qua các triệu chứng giống nhau. Một số người chỉ bị đau nhẹ, trong khi một số người khác có thể gặp phải các cơn đau thắt. Thậm chí, có những trường hợp xuất hiện tình trạng ngưng tim đột ngột.

Nhồi máu cơ tim có nguy hiểm không?

Nhồi máu cơ tim có nguy hiểm không? Câu trả lời là có. Nhồi máu cơ tim có thể gây tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Theo thống kê, khoảng 50% người bị nhồi máu cơ tim sẽ tử vong trong vòng 1 giờ đầu tiên nếu không được điều trị. Ngay cả khi được cấp cứu kịp thời, nhồi máu cơ tim vẫn có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Ngay cả khi được cấp cứu kịp thời, người bệnh phải tiếp tục điều trị và đối mặt với nguy cơ đột tử trong vòng 3 tuần từ khi bị bệnh, bởi vì nhịp tim không ổn định, có nguy cơ vỡ tim, tắc mạch não, tắc mạch tại phổi, viêm phổi hoặc nguy cơ choáng tim. Sau khoảng thời gian trên, nguy cơ giảm đi dần, nhưng những hậu quả sau đó vẫn đang thách thức người bệnh.

Chính vì vậy, trong giai đoạn đầu này, cả người bệnh và người chăm sóc đều cần đề phòng bằng cách lưu ý đến các dấu hiệu bất thường và báo ngay cho bác sĩ, để tránh mọi rủi ro không mong muốn.

Các biến chứng của nhồi máu cơ tim

Biến chứng sớm

• Đột tử: Có khoảng 10% các trường hợp nhồi máu cơ tim dẫn đến biến chứng đột tử. Đây được xem là tình trạng nghiêm trọng nhất có thể xảy ra trong tuần đầu sau khi phát bệnh. Nguyên nhân có thể là do thất tim rung, nhịp thất tim tăng cao, gây vỡ tim, tắc mạch phổi hoặc tắc mạch não.
• Tim suy cấp: Biến chứng này thường xảy ra sau khoảng 2 tuần kể từ khi bệnh phát bệnh, đặc biệt trong trường hợp tái phát bệnh hoặc có dấu hiệu đau thắt ngực trước đó. Người bệnh có nguy cơ trải qua suy tim và có các biểu hiện như huyết áp giảm, nhịp tim tăng nhanh, mệt mỏi, cơ thể vã nhiều mồ hôi.
• Vỡ tim: Có đến 10% số ca vỡ tim xảy ra vào tuần thứ 2 sau khi bị nhồi máu cơ tim. Thường thì thất trái gây tràn máu ra ngoài màng tim. Điều này gây trụy tim và dẫn đến tử vong.
• Rối loạn nhịp tim: Có đến 90% số người bệnh gặp tình trạng này. Khi máu không đủ cung cấp cho cơ tim trong vòng 48 giờ sau khi bệnh phát, nguy cơ rối loạn nhịp tim tăng lên. Nếu rối loạn nhịp tim vẫn kéo dài sau 48 giờ thì đòi hỏi can thiệp y tế ngây lập tức vì đây là tình huống cấp bách.

• Tắc mạch gây tai biến: Máu đông gây nhồi máu cơ tim, nếu máu đông di chuyển đến các bộ phận khác, có thể dẫn đến tắc mạch và gây ra các vấn đề như đột quỵ hoặc tắc phổi.
• Thiếu máu tới cơ tim: Tỷ lệ nguy cơ mắc lại bệnh nhồi máu trong thời gian sau đó lên tới 30%. Biểu hiện của tái phát thường bao gồm đau thắt ở vùng ngực phải và đòi hỏi sự can thiệp y tế ngay lập tức. Điều này thường xảy ra ở những người mắc bệnh đái tháo đường trong thời gian dài.

Biến chứng muộn

• Vách tim phình to: Khoảng 30% các trường hợp nhồi máu cơ tim đi kèm với suy tim hoặc tắc mạch chủ.
• Rối loạn nhịp thất: Nhịp tim bình thường của một người trưởng thành là từ 60 đến 100 nhịp mỗi phút. Trong trường hợp nhịp thất rối loạn, nhịp tim có thể lên đến 150 nhịp hoặc hơn mỗi phút.
• Hội chứng bả vai – bàn tay: Xuất hiện từ 6 – 8 tuần sau khi phát bệnh. Hội chứng này xảy ra ở vai trái và tay trái, gây đau nhức và sưng đỏ ở khu vực vai và cổ tay. Nguyên nhân chủ yếu là viêm thoái hóa và xơ hóa ở các khớp. Việc tập luyện sớm sau tai biến có thể giảm thiểu các biến chứng này.
• Suy tim: Chức năng của tim suy yếu sau khi bị nhồi máu cơ tim, và có thể phát triển thành chứng suy tim nguy hiểm.
• Hội chứng viêm màng tim: Khoảng 3-4% số trường hợp có các biểu hiện bao gồm đau sau xương ức, đau khi thở hoặc vận động và đau giảm khi ngồi hoặc cúi người

Hướng dẫn sơ cứu người bị nhồi máu cơ tim

Mỗi giây trôi qua sau cơn nhồi máu cơ tim có thể làm tổn thương hoặc khiến nhiều mô cơ tim chết đi. Thời gian đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình điều trị nhồi máu cơ tim. Việc cấp cứu đúng cách và ngay lập tức là hành động không thể chần chừ để khôi phục lưu lượng máu và oxy đến tim, đồng thời giảm thiểu nguy cơ tử vong.

Khi cấp cứu một người đang gặp cơn nhồi máu cơ tim, hãy tuân thủ các bước sau đây:

• Gọi cấp cứu ngay lập tức: Gọi ngay 115 để yêu cầu sự giúp đỡ khẩn cấp hoặc nhờ người khác chở đi ngay tới bệnh viện gần nhất.
• Thực hiện hồi sức nhân tạo nếu cần: Nếu bệnh nhân không còn thở và không có nhịp tim, bạn cần thực hiện hồi sức nhân tạo. Đặt tay lên phần giữa của ngực và thực hiện nhấn nhẹ nhàng khoảng 100-120 lần mỗi phút.

• Sử dụng nitroglycerin (nếu được kê đơn bởi bác sĩ): Nitroglycerin giúp giãn mạch máu và hỗ trợ cải thiện lưu lượng máu đến tim. Hãy sử dụng loại thuốc này nếu người bệnh có đơn kê từ bác sĩ.
• Sử dụng aspirin (nếu được chỉ dẫn bởi bác sĩ): Aspirin giúp giảm tổn thương tim bằng cách ngăn chặn đông máu và giữ cho máu lưu thông thông suốt trong động mạch bị hẹp. Chỉ sử dụng aspirin nếu có chỉ định từ bác sĩ.

Sau khi đến bệnh viện, bác sĩ sẽ quyết định phương pháp điều trị cụ thể dựa vào mức độ tắc nghẽn mạch vành. Một số trường hợp có thể phải phẫu thuật nong mạch vành qua da, bắc cầu động mạch hoặc mổ tim hở.

Phòng ngừa bệnh nhồi máu cơ tim

• Không hút thuốc lá: Nếu bạn hút thuốc, hãy bỏ thuốc ngay hôm nay. Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, bao gồm cả nhồi máu cơ tim.
• Giữ cân nặng hợp lý: Thừa cân hoặc béo phì làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, bao gồm cả nhồi máu cơ tim. Bạn có thể giảm cân bằng cách ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp giảm cholesterol, cải thiện lưu lượng máu và giảm căng thẳng, tất cả đều có thể giúp ngăn ngừa nhồi máu cơ tim. Bạn nên tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần.
• Ăn uống lành mạnh: Chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm nhiều trái cây, rau quả, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc. Hạn chế chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và cholesterol.
• Kiểm soát huyết áp: Huyết áp cao là một yếu tố nguy cơ chính gây nhồi máu cơ tim. Nếu bạn bị huyết áp cao, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn các phương pháp kiểm soát nó.
• Kiểm soát cholesterol: Mức cholesterol cao là một yếu tố nguy cơ chính gây nhồi máu cơ tim.
• Tránh căng thẳng: Căng thẳng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Tìm cách quản lý căng thẳng của bạn một cách lành mạnh. Yoga, thiền và các hoạt động thể chất khác có thể giúp giảm căng thẳng.

Kết luận

Nhồi máu cơ tim không là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe và sinh mạng. Với số liệu đáng lo ngại về tỷ lệ tử vong hàng năm do bệnh này gây ra, việc hiểu biết và chủ động trong việc phòng ngừa là vô cùng quan trọng. Điều quan trọng nhất là áp dụng một lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống cân đối, tập thể dục đều đặn và kiểm soát căng thẳng. Chỉ thông qua sự nhận thức và hành động tích cực, chúng ta mới có thể giảm thiểu nguy cơ nhồi máu cơ tim và xây dựng một tương lai khỏe mạnh hơn.

Có thể bạn quan tâm

• Khám phá 5 thực phẩm chống xơ vữa mạch máu tốt cho sức khỏe tim mạch
• [Cảnh báo] Triệu chứng bệnh cao huyết áp cần biết